ภาวะความดันโลหิต ภัยเงียบที่ไม่ควรมองข้าม
รู้กันมั้ยว่า เหตุใดเมื่อเราไปโรงพยาบาลเพื่อตรวจร่างกายทีไร เป็นต้องวัดความดันโลหิตทุกครั้ง นั่นเพราะเป็นการคัดกรองผู้ป่วย เพราะความดันโลหิตสามารถบ่งบอกได้ว่าผู้ที่มาตรวจมีโรคแทรกซ้อนอยู่หรือไม่ เพราะโรคบางโรคไม่แสดงอาการออกทางภายนอก ดังนั้น การตรวจวัดความดันเป็นประจำจึงเป็นเรื่องจำเป็น โดยปัจจุบันไม่จำเป็นต้องมาตรวจที่สถานพยาบาลหรือโรคพยาบาลอีกแล้ว เนื่องจากมีอุปกรณ์อย่าง เครื่องวัดความดันด้วยตัวเองให้ซื้อไว้ติดบ้านเพื่อตรวจเช็กสุขภาพแบบง่ายได้เอง เพราะภาวะนี้เป็นภัยเงียบที่ไม่ควรมองข้าม เรามารู้จักโรคนี้ให้ดีขึ้นกันเถอะ
ความดันโลหิตคืออะไร
อธิบายให้เข้าใจง่ายก็คือ เป็นแรงดันของโลหิตที่มีต่อผนังหลอดเลือดแดง เกิดขึ้นจากการกระบวนการสูบฉีดเลือดของหัวใจ โดยวัดได้ 2 ค่า คือ ค่าความดันช่วงบนจากการบีบตัวของหัวใจ และค่าความดันช่วงล่างจากการคลายตัวของหัวใจ โดยค่าความดันปกติจะอยู่ที่ 120/80 มิลลิเมตรปรอท หากสูงกว่านี้จะเป็นอาการความดันโลหิตสูง และน้อยกว่านี้จะเป็นความดันโลหิตต่ำ
อาการของภาวะความดันโลหิตสูง
โดยปกติแล้วหากใช้ความดันโลหิตคนปกติจะมีค่าอยู่ที่ประมาณ 120/80 มิลลิเมตรปรอท หากเครื่องวัดความดันแสดงค่าตั้งแต่ 140/90 มิลลิเมตรปรอทขึ้นไปถือว่ามีโอกาสเป็นความดันโลหิตสูง โดยอาการของภาวะนี้บางคนไม่แสดงอาการ แต่บางรายมีอาการปวดมึนศีรษะ อ่อยเพลีย เหนื่อยง่าย ใจสั่น นอนไม่หลับ ซึ่งหากปล่อยให้ความดันสูงไปนานๆ โดยไม่ได้รับการรักษา หลอดเลือกแดงจะแข็งและเสื่อม ส่งผลต่ออวัยวะส่วนต่างๆ ของร่างกาย เช่น ภาวะหัวใจล้มเหลว เส้นเลือดในสมองแตกจนเป็นอัมพาต ภาวะไตวาย และเส้นเลือดในตาตีบหรือแตก เป็นต้น ทั้งนี้การที่มีความดันสูงไม่ได้แปลว่าเป็นความดันโลหิตสูงเสมอไปเพราะเกิดได้จากปัจจัยอื่นๆ ได้ เช่น มีภาวะทางอารมณ์ การออกกำลังกาย ดื่มเครื่องดื่มแอลกอฮอล์ หรือมีคาเฟอีน เป็นต้นการดูแลตนเองเมื่อเกิดความดันโลหิตสูง
คนที่มีภาวะความดันโลหิตสูงแนะนำให้ซื้อเครื่องวัดความดันเพื่อตรวจเช็กเป็นประจำเองที่บ้าน พร้อมหมั่นออกกำลังกายอย่างสม่ำเสมอ ลดน้ำหนักส่วนเกิน ควบคุมและจำกัดปริมาณแอลกอฮอล์ หลีกเลี่ยงอาการประเภทของหมัก ของดอง งดอาหารไขมันสูง เป็นต้นอาการของภาวะความดันโลหิตต่ำ
โดยปกติความดันโลหิตมักลดต่ำลงในเวลากลางคืนและเพิ่มขึ้นเมื่อตื่นนอน โดยอาการมักเกิดจากภาวะขาดสารอาหาร โดยเฉพาะอย่างยิ่งพวกโปรตีน วิตามินซี วิตามินบี การสูญเสียเลือด การสูญเสียน้ำ หรืออาจเป็นผลมาจากเลือดไปเลี้ยงสมองไม่เพียงพอ โดยมีอาการวิงเวียนศรีษะ หน้ามืด เป็นลม ทรงตัวไม่อยู่ ใจสั่น ใจเต้นแรง อ่อนเพลีย เหนื่อยง่าย เป็นต้น ซึ่งหากมีอาการและสงสัยว่าเป็นภาวะความดันต่ำ ให้ลองตรวจเช็กความดันของตัวเองได้ด้วยเครื่องวัดความดันที่บ้าน หรือไปพบแพทย์เพื่อวินิจฉัยสาเหตุของอาการที่เกิดขึ้นการดูแลตนเองเมื่อเกิดความดันโลหิตต่ำ
เมื่อเกิดอาการวิงเวียน ไม่ควรนั่งหรือลุกเร็วจนเกินไป ดื่มน้ำสะอาดให้เพียงพอในแต่ละวัน เพื่อป้องกันภาวะขาดน้ำ เกลือแร่ และเพิ่มปริมาณเลือดให้สูงขึ้น หลีกเลี่ยงการดื่มแอลกอฮอล์ รับประทานอาหารให้เหมาะสมในแต่ละมื้อ โดยควรหลีกเลี่ยงอาการที่คาร์โบไฮเดตสูง อย่าง แป้ง ข้าว เพื่อป้องกันความดันโลหิตลดต่ำลงหลังรับประทานอาหาร หมั่นออกกำลังกายเพื่อให้อัตราการเต้นของหัวใจสูบฉีด ที่สำคัญคือตรวจเช็กความดันโลหิตอย่างสม่ำเสมอ หากพบว่าลดต่ำมากจนเกินไป แนะนำปรึกษาแพทย์โดยทันที
เห็นมั้ยคะว่าภาวะความดันโลหิตเป็นภัยร้ายที่ไม่ควรมองข้าม เพราะบ่งบอกถึงโรคร้ายที่แอบแฝงอยู่โดยไม่รู้ตัว และยังอาจเป็นอันตรายต่อชีวิต เครื่องวัดความดันโลหิต จึงเป็นอุปกรณ์สำคัญสำหรับตรวจวัดความดันของตนเองอย่างสม่ำเสมอ เพราะหากพบความผิดปกติจะได้รักษาอย่างทันท่วงทีนั่นเอง
